هوش مصنوعی عامل (Agentic AI) به تهدیدات جدیدی در دنیای امنیت سایبری تبدیل شده است. در دنیای امروز، جایی که مدلهای هوش مصنوعی قادرند بهطور خودکار ابزارهایی را شناسایی کرده، با دیگر عاملها همکاری کنند و تصمیمات را با سرعت ماشین اتخاذ نمایند، امنیت سیستمها با چالشهای بزرگی مواجه شده است. در این مقاله به بررسی تهدیدات امنیتی ناشی از هوش مصنوعی عامل و روشهای مقابله با آنها خواهیم پرداخت.
هوش مصنوعی عامل یکی از مهمترین تحولات در دنیای فناوری است که میتواند تأثیرات گستردهای بر امنیت سایبری داشته باشد. در چند سال اخیر، استفاده از هوش مصنوعی بهویژه مدلهای بزرگ (GenAI) در سازمانها افزایش یافته است. این روند باعث شده تا چالشهای امنیتی جدیدی ظهور کنند که بهطور خاص ناشی از عملکرد خودکار عاملهای هوش مصنوعی است.
تهدیدات جدید امنیتی با هوش مصنوعی عامل

در حالی که شرکتها به مدت دههها تلاش کردهاند تا معماری امنیت سایبری خود را تقویت کرده و از نفوذ دادهها جلوگیری کنند، ظهور هوش مصنوعی عامل یک چالش جدید به وجود آورده است. این عاملها که میتوانند بهطور خودکار ابزارهای مختلف را شناسایی کرده و با سایر عاملها همکاری کنند، تهدیدات امنیتی جدیدی ایجاد میکنند که قبلاً در مدلهای سنتی هوش مصنوعی وجود نداشت.
مدلهایی مانند پروتکل MCP (Model Context Protocol)، A2A (Agent-to-Agent) و ACP (Agent Communication Protocol) به عاملهای هوش مصنوعی این امکان را میدهند که بهطور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این ارتباطات جدید میتواند سطح امنیت را بهطور چشمگیری تغییر دهد و سطح جدیدی از آسیبپذیریها را معرفی کند.
تهدیدات ناشی از پروتکلهای جدید
پروتکلهایی مانند MCP به عاملها این امکان را میدهند که بهطور دینامیک ابزارهای مختلف را شناسایی کرده و از آنها استفاده کنند. این ویژگی، انعطافپذیری بیشتری به عاملها میدهد، اما در عین حال، خطر حملات جعل هویت را نیز افزایش میدهد. این پروتکلها نیازمند لایههای امنیتی اضافی برای مقابله با خطرات موجود هستند.
A2A، که به عاملها این امکان را میدهد که با یکدیگر از طریق ارتباطات مستقیم تعامل کنند، سوالات مهمی را در خصوص مسئولیتپذیری و کنترل در پی دارد. هنگامی که چند عامل از فروشندگان مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، چه کسی مسئول تصمیمات گرفته شده است؟ آیا این ارتباطات بهطور امن انجام میشود؟
حملات هوش مصنوعی عامل: سرعت و تخریب
هوش مصنوعی عامل توانایی انجام عملیاتها با سرعت بسیار بالاتر از انسانها را دارد. این ویژگی باعث میشود که حملات این عاملها با سرعت بالا و بهطور نابودیکننده انجام شوند. حملات معمولاً در یکی از سه شکل زیر انجام میشوند: 1) استخراج معماری عامل برای نقشهبرداری از معماری کلی هوش مصنوعی یک سازمان، 2) سرقت دستورالعملها و طرحهای ابزارها برای کشف منطق تجاری و روشهای اختصاصی، 3) بهرهبرداری از پیکربندیهای اشتباه ابزارها برای دسترسی به شبکههای شرکتی.
مثالهای واقعی از حملات هوش مصنوعی عامل
یک نمونه واقعی از حمله هوش مصنوعی عامل را میتوان در یک شرکت خدمات مالی دید. در اینجا یک عامل هوش مصنوعی برای پردازش پرداختهای فروشندهها بهکار گرفته شده است. یک مهاجم متوجه میشود که میتواند از این عامل بخواهد که جزئیات پرداخت را برای یک فروشنده جعلی تأیید کند و سپس آن را قانع کند که یک تراکنش آزمایشی به مبلغ 1 دلار انجام دهد. پس از موفقیتآمیز بودن این تراکنش، مهاجم میتواند مقادیر بزرگتری را درخواست کرده و عملیاتهای بدتر انجام دهد.
چگونه میتوان از هوش مصنوعی عامل بهطور ایمن استفاده کرد؟

استفاده ایمن از هوش مصنوعی عامل نیازمند مدیریت دقیق و کنترل دسترسی است. برای این منظور، باید گامهای خاصی برداشته شود:
1. **مرکزیت دسترسی به مدلهای هوش مصنوعی**: به همه افراد دسترسی به مدلها را بدهید، اما از یک دروازه کنترل شده و نظارت شده برای این کار استفاده کنید.
2. **استفاده از ابزارهای هیپر اسکیلر**: ابزارهای موجود از سوی هیپر اسکیلرها را برای تقویت امنیت خود بهکار گیرید.
3. **اطمینان از انطباق فروشندگان با استراتژی شما**: اطمینان حاصل کنید که فروشندگان شما با استراتژی امنیتی شما همراستا هستند.
4. **استانداردسازی**: فرآیندهای اصلی مانند گزارشدهی هزینه هوش مصنوعی و ارزیابیها را استانداردسازی کنید.
5. **ساخت یک مخزن برای ابزارها**: یک مخزن برای دستورات، ابزارها و بردارهای جاسازی شده ایجاد کنید که به راحتی قابل مدیریت و اتصال باشد.
هوش مصنوعی عامل میتواند ارزشهای تحولآفرینی را برای کسبوکارها به ارمغان آورد و بازگشت سرمایه در مقایسه با مدلهای سنتی هوش مصنوعی را به شدت افزایش دهد. به همین دلیل شرکتها نباید از پذیرش آن ترسیده و باید با دقت و آگاهی بیشتری آن را به کار گیرند.
در نهایت، در دنیای هوش مصنوعی عامل، تغییراتی در نحوه نگرش به امنیت سایبری و نحوه کنترل آن باید ایجاد شود. تمرکز بر امنیت از همان ابتدا و درون ساختارها، میتواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند.
هوش مصنوعی عامل تهدیدات جدیدی برای امنیت سایبری به وجود آورده است که با سرعت بالا و تواناییهای خودکار آن، پیچیدگیهای جدیدی را به همراه دارد. سازمانها باید از پروتکلهای امنیتی موجود بهرهبرداری کرده و لایههای امنیتی اضافی ایجاد کنند تا از بروز حملات هوش مصنوعی عامل جلوگیری کنند. با توجه به اینکه هوش مصنوعی عامل میتواند تحولی شگرف در کسبوکارها ایجاد کند، پذیرش هوش مصنوعی عامل نیازمند دقت و برنامهریزی مناسب برای مدیریت امنیت است.
منبع (Source):


