پدیده نوظهور **هوش مصنوعی سایه** به یکی از بزرگترین نگرانیهای شرکتها و سازمانها در سراسر جهان تبدیل شده است. در حالی که ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند بهرهوری را افزایش دهند، استفاده غیرمجاز از آنها میتواند آسیبهای جبرانناپذیری برای دادهها و امنیت اطلاعات سازمانها به همراه داشته باشد.

در ماههای اخیر، تحقیقات جدید مایکروسافت نشان داده است که بیش از ۷۱٪ از کارمندان در بریتانیا حداقل یکبار از ابزارهای **هوش مصنوعی سایه** استفاده کردهاند؛ یعنی ابزارهایی که بدون مجوز رسمی شرکت مورد استفاده قرار میگیرند. این رقم نگرانکننده نشان میدهد که کارمندان به دنبال افزایش سرعت کار و رسیدن به اهداف سازمانی، گاهی از ابزارهایی استفاده میکنند که میتوانند تهدیدی برای امنیت دادهها باشند.
هوش مصنوعی سایه در واقع شامل استفاده از نرمافزارهای هوش مصنوعی مولد برای انجام وظایف کاری، بدون اطلاع یا تأیید مدیریت فناوری اطلاعات است. این ابزارها معمولاً برای پاسخ به ایمیلها، تهیه گزارشها، ساخت ارائههای سازمانی و حتی تحلیل دادههای مالی استفاده میشوند. با این حال، بسیاری از کارمندان از خطراتی که این ابزارها برای اطلاعات شرکتها ایجاد میکنند، بیاطلاع هستند.
تنها ۳۲٪ از کارمندان نگرانی خود را درباره ورود دادههای شرکتی و مشتریان به ابزارهای **هوش مصنوعی سایه** ابراز کردهاند و تنها ۲۹٪ از آنها از تأثیر این مسئله بر امنیت فناوری اطلاعات آگاه هستند. این ناآگاهی میتواند منجر به نشت دادهها و سوءاستفاده از اطلاعات حساس توسط مهاجمان سایبری شود.
مشکل اصلی در اینجاست که اگر دادههای سازمانی بدون پالایش در ابزارهای هوش مصنوعی وارد شوند، ممکن است در فرآیند آموزش مدلهای هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرند و بعداً توسط افراد دیگر بازیابی یا حتی افشا شوند. این خطر، بهویژه در محیطهایی که دادههای مالی یا شخصی حساس وجود دارد، بسیار جدی است.

در سوی دیگر، مایکروسافت اعلام کرده است که ۵۷٪ از کارمندان نگرشی مثبت نسبت به استفاده از هوش مصنوعی در محیط کار دارند. این موضوع نشان میدهد که علاقه به هوش مصنوعی در حال افزایش است، اما شرکتها باید برای استفاده ایمن از این فناوری، سیاستها و زیرساختهای مناسب را فراهم کنند. دارن هاردمن، مدیرعامل مایکروسافت بریتانیا و ایرلند، تأکید میکند: «کسبوکارها باید مطمئن شوند که ابزارهای مورد استفاده برای محیط کاری طراحی شدهاند، نه برای مصارف شخصی. تنها ابزارهای سازمانی سطح بالا میتوانند امنیت و حریم خصوصی لازم را تضمین کنند.»
در نهایت، سازمانها باید رویکردی فعالانه برای مقابله با **هوش مصنوعی سایه** اتخاذ کنند. این شامل آموزش کارکنان، پیادهسازی سیاستهای امنیتی روشن، و فراهمکردن ابزارهای هوش مصنوعی تأییدشده است تا کارمندان مجبور نباشند به گزینههای غیرمجاز روی آورند. تنها در این صورت است که میتوان از مزایای هوش مصنوعی بهرهمند شد، بدون آنکه امنیت سازمان به خطر بیفتد.
نتیجهگیری
پدیده **هوش مصنوعی سایه** بیش از هر زمان دیگری در حال گسترش است و اگر شرکتها برای مدیریت و کنترل آن برنامهریزی نکنند، ممکن است با خطرات جدی امنیتی و اعتباری روبهرو شوند. آگاهی، آموزش و استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی معتبر میتواند راهحل مناسبی برای مقابله با این تهدید پنهان باشد.
پرسشهای متداول
**هوش مصنوعی سایه** به ابزارهای هوش مصنوعی گفته میشود که بدون مجوز شرکت مورد استفاده قرار میگیرند. این موضوع میتواند باعث نشت دادهها و تهدید امنیت اطلاعات سازمان شود.
با تدوین سیاستهای شفاف، آموزش کارکنان درباره خطرات **هوش مصنوعی سایه** و ارائه ابزارهای تاییدشده هوش مصنوعی میتوان از گسترش آن جلوگیری کرد.
در کوتاهمدت، **هوش مصنوعی سایه** ممکن است بهرهوری را افزایش دهد، اما در بلندمدت خطرات امنیتی و حقوقی آن میتواند آسیبزا باشد.


