در ماههای اخیر، قیمت رم به طرز نگرانکنندهای افزایش یافته است. اگر دنبال علت این گرانی هستید، باید بدانید که موضوع فراتر از چند عامل ساده است. قیمت رم حالا به یکی از پیچیدهترین مباحث بازار سختافزار تبدیل شده و نقش مهمی در تصمیمگیری کاربران برای ارتقاء یا خرید سیستم جدید دارد.
بحران جدید در بازار رم

قیمت رم دیگر مانند گذشته قابل پیشبینی نیست. افزایش شدید تقاضا، کاهش تولید و تمرکز شرکتهای بزرگ بر مشتریان سازمانی باعث شده بازار رم وارد یک چرخه نوسانی و پرالتهاب شود.
تمرکز تولیدکنندگان بر بازارهای سودآورتر
بزرگترین تولیدکنندگان رم یعنی سامسونگ، SK Hynix و Micron بیش از ۹۰٪ بازار را در اختیار دارند. این شرکتها در سالهای اخیر تمرکز خود را از حافظههای DDR4 و LPDDR4 به نسلهای جدیدتر مانند DDR5 و HBM3 معطوف کردهاند که بیشتر برای کاربردهای هوش مصنوعی و مراکز داده به کار میروند. این تصمیم باعث شده تولید رمهای مصرفی کاهش یابد و در نتیجه قیمت رم برای کاربران خانگی افزایش پیدا کند.
تأثیر هوش مصنوعی بر افزایش قیمت رم
هوش مصنوعی بدون شک یکی از عوامل اصلی در افزایش قیمت رم است. مدلهای بزرگ هوش مصنوعی نیاز به حجم بالایی از حافظه با پهنای باند بالا دارند. این نیاز منجر به اختصاص حجم عظیمی از ظرفیت تولید به حافظههای HBM و DDR5 سرور شده است که سود بیشتری نیز برای تولیدکنندگان دارد.
رم مصرفی اولویت خود را از دست داده است
تولیدکنندگان اکنون ترجیح میدهند بهجای تولید رم برای مصرفکنندگان، قراردادهای پرسود با شرکتهای بزرگ فعال در حوزه هوش مصنوعی امضا کنند. این اتفاق باعث شده حتی رمهای DDR5 که تا چند ماه پیش قیمت مناسبی داشتند، اکنون قیمتهایی در حد کارت گرافیکهای ردهبالا داشته باشند.
محدودیت عرضه و افزایش قیمت در همهی سطوح
با کاهش عرضه، قیمت رم در هر دو بازار قرارداد بلندمدت و معاملات لحظهای (spot market) به شکل همزمان افزایش یافته است. این به معنی بحران در سطح کل بازار است و فقط کاربران خانگی را درگیر نمیکند.
حتی رمهای قدیمیتر مانند DDR3 و DDR4 نیز به دلیل کاهش تولید با افزایش قیمت مواجه شدهاند، در حالی که انتظار میرفت با ورود نسل جدید، قیمت آنها کاهش یابد.
خروج برند Crucial از بازار مصرفکننده
شرکت Micron اخیراً اعلام کرد که برند Crucial، یکی از محبوبترین برندهای رم مصرفی را کنار میگذارد. این تصمیم به معنای کاهش بیشتر در رقابت بازار و احتمال افزایش بیشتر قیمت رم است. Crucial برای سالها یک مرجع قیمتی برای کاربران بود و حذف آن بازار را آسیبپذیرتر کرده است.

آیندهای نامطمئن برای کاربران
با پیشبینی افزایش قیمت سیستمها از سوی شرکتهایی مانند دل و لنوو، مشخص است که فشار قیمت رم فقط به کاربران حرفهای محدود نمیشود. دانشآموزان، مدارس، شرکتهای کوچک و کاربران عادی همگی تحت تأثیر این وضعیت قرار خواهند گرفت.
طرحهایی برای کاهش فشار
یکی از راهحلهای پیشنهادی برای کاهش فشار، استفاده از فناوری CXL برای افزودن رمهای قدیمی DDR4 به سرورهاست. همچنین استفاده از فشردهسازی حافظه برای بهرهبرداری بهتر از منابع موجود، میتواند تا حدی بحران را کاهش دهد.
با این حال، راهحل نهایی افزایش ظرفیت تولید است؛ امری که میلیاردها دلار هزینه و چندین سال زمان میبرد. Micron، سامسونگ و SK Hynix برنامههایی برای ساخت کارخانههای جدید دارند، اما تا قبل از ۲۰۲۸ نباید انتظار تأثیر جدی داشت.
در این میان، اگر هزینههای مربوط به هوش مصنوعی کاهش نیابد یا رشد آن متوقف نشود، قیمت رم همچنان در مسیر صعودی خواهد بود.
قیمت رم به دلیل عوامل متعدد از جمله هوش مصنوعی، تمرکز تولید بر حافظههای سرور و خروج برندهای مصرفی از بازار، به یکی از ناپایدارترین بخشهای سختافزار تبدیل شده است. تا زمانی که توازن میان عرضه و تقاضا برقرار نشود، بعید است قیمت رم کاهش یابد.
منبع (Source):


