دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱؛ از افت عملکرد تا نگرانی‌های حریم خصوصی

در هفته‌های اخیر، دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ یا همان Gaming Copilot به یکی از جنجالی‌ترین موضوعات دنیای فناوری تبدیل شده است. این قابلیت هوش مصنوعی که در نوار بازی (Game Bar) تعبیه شده، قرار بود تجربه‌ی بازی را هوشمندتر و آسان‌تر کند، اما حالا کاربران ادعا می‌کنند که عملکرد سیستم را کاهش داده و حتی اطلاعات بازی‌ها را برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی جمع‌آوری می‌کند. آیا واقعاً باید از این قابلیت نگران باشیم؟

ادعاهای مربوط به ضبط گیم‌پلی توسط دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱

در فضای مجازی، برخی کاربران انجمن ResetEra ادعا کرده‌اند که دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ به‌صورت پیش‌فرض در حال ضبط گیم‌پلی و ارسال آن به سرورهای مایکروسافت برای «آموزش مدل‌های هوش مصنوعی» است. تصویری که از تنظیمات این ویژگی منتشر شده، گزینه‌ای با عنوان «Model training on text» را نشان می‌دهد که به‌صورت خودکار فعال است. همین موضوع باعث ایجاد نگرانی‌های گسترده‌ای در مورد حریم خصوصی کاربران شده است.

با این حال، اختلاف‌نظرهای زیادی درباره‌ی صحت این ادعا وجود دارد. برخی منابع تأکید کرده‌اند که این قابلیت هنوز در مرحله بتا قرار دارد و رفتار فعلی آن ممکن است نتیجه‌ی یک خطای نرم‌افزاری باشد. مایکروسافت در بخش پرسش‌های متداول (FAQ) مربوط به Gaming Copilot اعلام کرده که هیچ تصویری از کاربران برای آموزش مدل‌ها ذخیره یا استفاده نمی‌شود و تنها زمانی که خود کاربر از دستیار استفاده می‌کند، داده‌ها جمع‌آوری می‌گردد.

تأثیر دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ بر عملکرد بازی‌ها

حتی اگر نگرانی‌های حریم خصوصی کنار گذاشته شوند، یک نکته واضح است: دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ روی عملکرد بازی‌ها تأثیر می‌گذارد. آزمایش‌های انجام‌شده روی دموی بازی Dead As Disco در پلتفرم Steam نشان داده‌اند که هنگام فعال بودن گزینه‌ی آموزش مدل، نرخ فریم بازی از محدوده‌ی ۸۹ فریم در ثانیه به حدود ۷۰ تا ۸۵ فریم کاهش می‌یابد. هرچند این افت جزئی به نظر می‌رسد، اما برای سیستم‌های ضعیف‌تر یا لپ‌تاپ‌های گیمینگ دستی، می‌تواند تفاوت محسوسی ایجاد کند.

علاوه بر این، مشاهده داده‌های جمع‌آوری‌شده نیاز به مرورگر Microsoft Edge دارد که خود باعث مصرف بیشتر منابع سیستم می‌شود. این موضوع در کنار دیگر فرآیندهای پس‌زمینه‌ی ویندوز ۱۱، می‌تواند به کاهش عملکرد کلی در بازی‌ها بینجامد.

تلاش‌های مایکروسافت برای بهبود تجربه گیمینگ در ویندوز ۱۱

مایکروسافت در ماه‌های اخیر چندین قابلیت جدید برای گیمرها معرفی کرده است، از جمله حالت «تجربه تمام‌صفحه» برای دستگاه‌های دستی و همین دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱. هدف از این ویژگی‌ها، بهبود تجربه کاربری و ساده‌سازی دسترسی به ابزارهای کاربردی حین بازی است. با این حال، به نظر می‌رسد اجرای همزمان این قابلیت‌ها در نسخه‌های آزمایشی، موجب نارضایتی کاربران حرفه‌ای شده است.

برخی منتقدان معتقدند که مایکروسافت به‌جای افزودن امکانات پر زرق‌وبرق، باید روی بهینه‌سازی عملکرد و کاهش مصرف منابع در ویندوز ۱۱ تمرکز کند. بسیاری از گیمرها گزارش داده‌اند که تمایل دارند به سیستم‌عامل‌های سبک‌تر مانند SteamOS یا حتی توزیع‌های مخصوص لینوکس مهاجرت کنند، اما نبود سازگاری با ابزارهای ضد تقلب (Anti-Cheat) در برخی بازی‌ها، هنوز مانع بزرگی است.

تحلیل نهایی؛ آیا دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ ارزش استفاده دارد؟

با وجود پتانسیل بالای هوش مصنوعی در بهبود تجربه‌ی بازی، دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ فعلاً نتوانسته اعتماد کاربران را جلب کند. نگرانی از کاهش نرخ فریم، ابهامات در زمینه‌ی حریم خصوصی و نیاز به اجرای نرم‌افزارهای جانبی، همگی عواملی هستند که این ویژگی را به یک شمشیر دو لبه تبدیل کرده‌اند.

در شرایط کنونی، شاید بهتر باشد گیمرها تا انتشار نسخه‌ی پایدارتر این قابلیت صبر کنند یا دست‌کم گزینه‌های مربوط به «آموزش مدل» را غیرفعال نگه دارند تا از حداکثر عملکرد سیستم خود بهره‌مند شوند.

در مجموع، دستیار گیمینگ ویندوز ۱۱ گامی مهم در مسیر هوشمندسازی تجربه‌ی بازی‌های رایانه‌ای است، اما مشکلات مربوط به افت عملکرد و دغدغه‌های حریم خصوصی هنوز مانع بزرگی بر سر راه پذیرش گسترده‌ی آن محسوب می‌شود. تا زمانی که مایکروسافت شفاف‌سازی کامل‌تری ارائه ندهد، کاربران باید با احتیاط از این ویژگی استفاده کنند.

پرسش‌های متداول