با معرفی توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶، فیفا بار دیگر موجی از بحثهای داغ را در میان هواداران فوتبال به راه انداخته است. این فناوری نوین قرار است نقش مهمی در توسعه VAR و تصمیمگیریهای داوران ایفا کند، اما بسیاری معتقدند چنین تغییری میتواند جریان طبیعی بازی را تحتتأثیر قرار دهد. در این مقاله به طور کامل بررسی میکنیم که این فناوری چیست، چگونه کار میکند و چرا واکنشها نسبت به آن تا این حد متفاوت است.
ورود فناوری به قلب فوتبال

فوتبال همیشه ورزشی بوده که هیجان، سرعت و تصمیمهای لحظهای در آن نقش حیاتی دارند. اما با اضافه شدن VAR از سالهای گذشته، بخشی از این هیجان برای بسیاری از تماشاگران تحتتأثیر قرار گرفته است. اکنون فیفا قصد دارد با استفاده از توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶ این روند را یک مرحله جلوتر ببرد. این توپ که با یک تراشه هوش مصنوعی طراحی شده، دادههای لحظهای را به سیستم داوری ارسال میکند و هدف آن کاهش خطاهای انسانی در تصمیمگیریهای حساس است.
هواداران اما نگران هستند که اضافه شدن چنین فناوریهایی نه تنها زمان بازی را طولانیتر میکند، بلکه باعث میشود هر لحظه احتمال توقف مسابقه وجود داشته باشد. از طرفی، VAR طی سالهای گذشته به دفعات نشان داده که همیشه دقیق و سریع نیست؛ بنابراین بسیاری معتقدند اضافه شدن مسئولیتهای جدید به این سیستم، مشکلات فعلی را تشدید خواهد کرد.
اعتراض هواداران به VAR در کرنرها

فیفا اعلام کرده است که در جام جهانی آینده، تمام کرنرها باید توسط VAR بررسی شوند. این تصمیم بیسابقه موجب بروز موجی از انتقاد در شبکههای اجتماعی شده است. هواداران میگویند اگر برای یک صحنه ساده مثل آفساید اینهمه زمان صرف میشود، بررسی هر کرنر میتواند مسابقه را به کابوسی چندساعته تبدیل کند.
با وجود اینکه فیفا مدعی است منابع لازم برای این تغییر را دارد، بسیاری از کارشناسان تردید دارند که اجرای چنین تصمیمی بدون ایجاد وقفههای زیاد در بازی امکانپذیر باشد. تجربههای گذشته نیز نشان داده که هرگاه فناوری بیش از حد وارد روند طبیعی فوتبال شده، اعتراضها بیشتر شده است. در این میان، توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶ قرار است دادههای دقیقی از نحوه حرکت توپ و برخوردهای فیزیکی ارائه دهد تا در این بررسیها نقش کمکی ایفا کند.
از تریوندا تا داوری آینده

توپ جدید جام جهانی که «تریوندا» نام دارد، توسط آدیداس طراحی شده و مجهز به حسگرهایی است که حرکت توپ را در هر لحظه ثبت میکنند. این دادهها به طور زنده به VAR ارسال میشود و میتواند به داور کمک کند تا سریعتر تصمیم بگیرد. این فناوری به ویژه در صحنههایی مانند برخوردهای داخل محوطه جریمه یا درگیریهای هنگام ارسال کرنر کاربردی خواهد بود.
اما نگرانی اصلی اینجاست که توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶ میتواند روند تصمیمگیری را بیش از حد به دادهها وابسته کند. تصور کنید توپ سیگنالهایی ارسال کند که VAR آنها را «مشکوک» تشخیص میدهد؛ همین کافی است تا بازی متوقف شود و لحظات حساس کاملاً از بین برود. فوتبال پس از دوره «آفساید میلیمتری» که چند سال پیش باعث اعتراضهای گسترده شد، اکنون با فناوری جدیدی مواجه است که ممکن است دوباره همان مشکلات را زنده کند.
آیا این فناوری بازی را بهتر میکند؟
فیفا میگوید هدفش افزایش عدالت است، اما بسیاری از هواداران معتقدند عدالت زمانی معنا دارد که بازی روان و بدون توقفهای متعدد باشد. اگر توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۶۲ شروع به ارسال هشدارهای پیاپی در هنگام کرنرها کند، جریان بازی به شدت ضربه خواهد خورد. این موضوع نه تنها باعث از بین رفتن هیجان مسابقه میشود، بلکه فوتبال را به یک آزمایشگاه فناوری تبدیل میکند.

در حالی که آدیداس تأکید کرده عملکرد تریوندا تفاوتی با توپهای قبلی ندارد و مشکلاتی مانند تجربه ناگوار جام جهانی ۲۰۱۰ تکرار نمیشود، برای بسیاری از تماشاگران مهم این نیست که توپ چگونه ضربه میخورد؛ بلکه اهمیت دارد که آیا این فناوری لحظات مهم را قابل اعتمادتر میکند یا آنها را طولانیتر و پیچیدهتر.
اگرچه امید میرود این فناوری برخی از تصمیمها را دقیقتر کند، اما خطر آن نیز وجود دارد که فوتبال را وارد دورهای کند که هر صحنه به بررسی دیجیتالی نیاز داشته باشد. و اگر اکنون از VAR ناراضی هستید، توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶ ممکن است این نارضایتی را بیشتر کند.
در نهایت، توپ هوش مصنوععی جام جهانی ۲۰۲۶ میتواند نقطه عطفی در داوری فوتبال باشد، اما موفقیت یا شکست آن به عملکرد واقعیاش در زمین بستگی دارد. اگر این فناوری بدون ایجاد وقفههای طولانی کار کند، شاید بتواند اعتماد ازدسترفته را بازگرداند؛ اما اگر بر پیچیدگیهای VAR بیفزاید، احتمالاً بحثها و نارضایتیها بیشتر از همیشه خواهد شد.
پرسشهای متداول
این توپ دارای حسگرهای هوش مصنوعی است که حرکت و موقعیت توپ را لحظهبهلحظه ثبت کرده و اطلاعات را به VAR ارسال میکند.
اگرچه فیفا ادعا میکند تصمیمگیریها سریعتر خواهد شد، اما بسیاری نگراناند که این فناوری با ارسال هشدارهای متعدد باعث توقفهای بیشتر شود.
هدف اصلی افزایش دقت داوری، بهویژه هنگام بررسی کرنرها و صحنههای شلوغ مسابقه است.
منبع (Source):


